وارثین چطور مانع هم می شوند؟(حُجب و حاجب)

وارثین چطور مانع هم می شوند؟(حُجب و حاجب)
  • راستی ها
  • 1404/6/3 05:32:14
  • 80 بازدید

وارثین چطور مانع هم می شوند؟(حُجب و حاجب)

 

 دریافت مشاوره حقوقی اولیه و رایگان 

 

 تنظیم وقت مشاوره با متخصصین حقوقی 

 

وقتی درباره خانواده بحث می شود، جمعی حداقل دو نفره به ذهن خطور می کند، چرا که کوچک ترین جامعه نامیده می شود. در عین حال، چینش خانواده ها در کنار یکدیگر جامعه را تشکیل می دهد و با پیش بینی قوانین و قواعد تعاملات آنها به بهترین نحو ممکن خواهد شد. اما آن دسته از خانواده ها که با یکدیگر پیوند خونی دارند و اصطلاحا قوم و خویش هستند، رابطه ای ویژه ای بین هم به نام ارث برقرار می کنند. بنابراین بدیهی است که باید روابط ویژه ای برقرار باشد تا ناهنجاری و اختلاف به حداقل برسد.

بیشتر بخوانید: هر وارث چه میزان ارث می برد؟

ارث یک ماهیت مالی صرف نیست؛ زیرا تاریخچه منحصر به فرد خود را دارد. اما از آنجایی که ارث با مفاهیم مالی رابطه ای تنگاتنگ دارد و اصطلاحاً هرجا پول باشد اختلاف در کمین خواهد بود. بنابراین اگر وارثین معنا و مفهوم ارث را درک نکنند، بروز اختلاف میان آنها محتمل خواهد شد.

یکی از مسائلی که باید برای هر وارث روشن شود، مبحث حُجب است.

حُجب به چه معناست؟

حجب به طور کلی در فرآیند ارث بری به این معنا است که بعضی از وراث به طور ناقص یا کامل از ارث محروم می شوند.

و در بیان ساده، به شخصی که به واسطه وجود او، در میزان ارث وارث تغییرات ایجاد می شود را حاجب گویند.

قانون مدنی در این باره بیان داشته:
((حجب حالت وارثی است که به واسطه بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محروم می شود.))

حُجب بر ۲ دسته است:

اول، حجب نقصانی
به حالتی گفته می شود که به دلیل تعدد وراث، با وجود آن که وراث در حالت تک نفره می تواند می تواند بطور کامل ارث ببرد، اما سهم او به مقدار کمتری کاهش پیدا می کند.

دوم، حجب حِرمانی
حجب حرمانی به این معنی است که به علت وجود بعضی از وراث، ارث به طبقه یا درجه بعدی نخواهند رسید. به عنوان مثال اگر متوفی فرزندِ در قید حیات داشته باشد، فرزندان آن ها (نوه ها) ارث نخواهند برد. در مقالات قبلی درباره طبقات و درجات در ارث سخن گفته شده است.

اگر حالات مختلف ارث بری را مطالعه کنید، با مصادیق و حالات مختلف حُجب آشنا خواهید شد و پی خواهید برد که هر وارث در چه حالتی در مقام حاجب حاضر می شود.

نکات پایانی و مهم

در عین حال، نکته مهم این مقاله، نحوه برخود حاجبین (افرادی که حاجب شده اند) و مَحجوبین (افرادی که محجوب گشته اند و بواسطه حجب ارث آنها تغییر یافته) با یکدیگر است.

در ابتدای این متن هم اشاره شد که ارث ارتباطی نزدیک با مسائل مالی دارد و امورات مالی هم بسیار مستعد اختلاف هستند و ممکن است حادثه ساز باشند.
مجدداً تاکید می شود که ارث مقوله ای کاملا قانونی است و هیچکس نمی تواند بیشتر از سهم خود ارث ببرد. با دقت در جمله اخیر باید دریافت که ارث بردن بیشتر از سهم الارثِ از قبل تعیین شده ممکن نیست. اما آیا وارث به هیچ وجه نمی تواند بیشتر از سهم الارث از اموال باقیمانده متوفی را تحت مالکیت خود در آورد؟ پاسخ قطعا مثبت است.

هر شخصی تا زمانیکه در صحت و سلامت عقلی قرار دارد، می تواند برای اموال خود تصمیم گیری کند. هدیه دهد؛ صلح کند یا وصیت نماید.

آنچه همواره باید بر آن تاکید داشت، این است که تمامی اقدامات مذکور بایستی با سالم ترین قصد و نهایت رضایت صورت پذیرد.

و در نهایت این که قبل از هر اقدام حقوقی، بخصوص اقداماتی که حق و تکلیف دیگران را تحت الشعاع می دهد چه بهتر که با متخصصین حاذق حوزه ارث مشورت شود و با کامل ترین آگاهی تصمیم گرفت.

توصیه وکیل ها و مشاورین حقوقی بر این است که هر شخصی بایستی ارث را به عنوان بخشی از زندگی خانوادگی-اجتماعی خود بپذیرد، در برخورد با آن روابط عاطفی و نزدیکی قومیتی را در اولویت قرار دهد و عجولانه تصمیم نگیرد. به این ترتیب تا حد امکان از بروز اختلاف جلوگیری می شود.