About Bizwheel
The main component of a healthy environment for self esteem is that it needs be nurturing. It should provide unconditional warmth.
تعریف عقد قرض به زبان ساده
تعریف عقد قرض به زبان ساده
● دریافت مشاوره حقوقی اولیه و رایگان
●تنظیم وقت مشاوره با متخصصین حقوقی
عقد قرض نیز یکی از شایع ترین روابط مالی-اجتماعی افراد در سطح جامعه است؛ و بر خلاف تصور که محدود به نیّات خیرخواهانه نیست و می توان با اهداف متفاوتی آن را منعقد نمود.
عقد قرض در قانون تعریف مشخصی دارد که در سه بخش بیان گشته است:
((قرض عقدی است که به موجب آن
● اَحَد طرفین مقدار معینی از مال خود را به طرف دیگر تملیک می کند
● طرف باید مزبور مثل آن را حیث مقدار و جنس و وصف رد نماید
● و در صورت تعذر در رد مثل، قیمت یوم الرد را بدهد))
● توضیح آنچه در متن قانون آمده به زبان ساده تر
به موجب تعریفی که قانونگذار از عقد قرض بیان داشته است، در عقد قرض یکی از طرفین، مالی معین (یعنی مالی که جدای از سایر اموال قابل تشخیص و تعیین باشد) را به طرف دیگر تملیک می کند(یعنی به مالکیت او در می آورد).
در مقابل، طرفی که قرض را دریافت کرده، با توجه به جنس، وصف و مقدار، باید مالی مثل آنچه دریافت نموده را بازگرداند.(نه اینکه واجب باشد دقیقا همان مال را برگرداند).و اگر تهیه مثل آنچه دریافت کرده ممکن نبود، باید قیمت یوم الرد را بپردازد (قیمت مال را در زمانی که قصد دارد یا از قبل توافق شده بازگرداند.)
بنابراین، به عنوان مثال، وقتی شخصی الف می خواهد خودروی شخص را برای ساعات یا روزهای معینی تحت اختیار بگیرد و بعد بازگرداند، می گوید آن را به من قرض بده، در حالیکه ابن عمل عقد قرض نیست و مفهوم عقد قرض آن است پیش تر بیان شد.
● اثر تملیک مال در عقد قرض
در عقد قَرض، وقتی مال از طرف مُقرِض (شخص قرض دهنده) به مُقتَرِض (شخص قرض گیرنده) تملیک می شود.
و همانطور که بیان شد قرض گیرنده مجبور نیست دقیقاً همان مالی را که دریافت کرده بازگرداند. البته که مختار به چنین اقدامی می باشد.
نتیجه دیگر تملیک این است که شخص قرض دهنده نمی تواند هر زمان اراده کرد مال را پس بگیرد.
و بعد از انعقاد عقد قرض، اگر مالی که قرض داده شده تلف یا ناقص شود، با توجه به اینکه این مال از مالکیت مقرض خارج شده، تحمل این ضرر با مقترض است. بدیهی است چنانچه مال به هر طریقی رشد داشته باشد، این سود نیز به نفع مقترض خواهد بود.
● منظور "رَد مثل" در عقد قرض
بیان شد که مقترض باید با توجه به جنس، وصف مقدار مالی که داشته، مثل (به زبان عامیانه شبیه به آن) را بازگرداند.
در زمانیکه مقترض باید این مثل را بازگرداند، ممکن است قیمت آن مال، بالا یا پایین رفته باشد. مثلا یک تُن برنج قرض گرفته باشد و ماه بعد قیمت برنج افزایش یافته باشد، یا موضوع قرض ارز به میزان صد یورو باشد و هفته بعد ارزش یورو کاهش یافته باشد. در هر دو مثال دقیقا یک تن برنج و صد یورو باید برگشت داده شود و هیچ یک از طرفین نمی تواند در این باره ادعایی داشته باشند.
لازم به ذکر است که اگر طرفین توافق کنند بیشتر از مالی که دریافت شده باید بازگردانده شود، ربوی و باطل است.
بیشتر بخوانید: جرم ربا به زبان ساده
البته در مواردی، ممکن است مالی که موضوع قرض بوده به دلایلی مانند تحریم بطور کلی از دسترس خارج شود، در چنین مواردی همانطور که بیان شد باید قیمت آن مال بازگردانده شود.
● موعد بازگرداندن "مثل"
بیان شد که مقترض باید مثلِ مالی که دریافت کرده را به مقرص بازگرداند. اما سوال این است که چه موقع باید این کار را انجام دهد؟
برای پاسخ به این سوال باید دو حالت را مطرح کرد:
● اول؛ برای تحویل مثل به مقرض، زمان خاصی بین طرفین توافق نشده باشد. در چنین حالتی، هر موقعی که مقرض، مثلِ آنچه که بر مبنای عقد قرض به طرف مقابل داده است را مطالبه کند، مقترض باید نسبت به تحویل آن اقدام کند.
البته اگر در آن زمان، مقترض از عهده انجام خواسته مقرض ناتوان بود، می توان با مراجعه به دادگاه مهلت و اقساط متناسب درخواست نمود.
● دوم؛ برای تحویل مثل، از قبل زمان خاصی بین طرفین مقرر شده باشد. در این حالت، مقرض نمی تواند پیش از فرا رسیدن آن تاریخ، از مقترض مطالبه مثل یا قیمت داشته باشد.
● تفاوت عقد قرض با عقد بِیع
نتیجه ی هر دو عقد قرض و بیع، تملیک است. اما در عقد قرض همچنانکه بیان شد، یک تملیک (از سوی قرض دهنده به نفع قرض گیرنده) صورت می گیرد. اما در عقد بیع، مفهوم مبادله و داد و ستد پدید می آید و در واقع دو تملیک صورت می پذیرد.
● اهمیت مشورت با متخصص حقوقی
بسیاری از افراد که قصد انتقال اموال خود را دارند، گاهی اوقات و با توجه به شرایط شخصی خود، تصمیم به استفاده از عقود مختلف می گیرند. اما آیا حقیقتا عقدی که برای خود انتخاب کرده اند متناسب با وضعیت آنهاست یا خیر؟و آیا نیاز به ثبت قانونی آن می باشد یا قرارداد خصوصی کفایت می کند؟ این سوالات مباحثی تخصصی هستند و برای دریافت پاسخ آنها باید به متخصصین حقوقی حاذق مانند وکلا ماهر در این زمینه مراجعه شود.